جلال آل احمد از جمله نویسندگان معاصر ایران است که نقش مهمی درمیان اهل ایدئولوژی ازنوع دینی وغیردینی آن ایفا کرده است.وجه مشترک تمامی این نویسندگان درچند دهه گذشته، تجدد ستیزی آنان بوده است.
موضوع اساسی اندیشه سیاسی جان لاک نقادی بنیادین بر همه شیوه های خود کامگی است و او مقدمات نظری خود را به گونه ای ترتیب داده است که راه را برهرتوجیه نظام های خود کامه بسته نگاه دارد.
مفهوم دیگری که دراندیشه جان لاک، درادامه تدوین مفهوم «مردم»، به عنوان منشا حاکمیت و رای آنان به عنوان معیار مشروعیت، دارای اهمیت است، «نمایندگی» است. پیشتر، دربحث ازاندیشه سیاسی تامس هابز، گفته ایم که در دوران جدید، نخست، او آن را به عنوان یکی از مفاهیم عمده تجدد سیاسی مطرح کرد.
آزادی دراجتماع، مانند آزادی در«وضع طبیعی»، که محدودیتی جز«قانون طبیعی» درآن وجود ندارد، پیشبرد فرمان اراده شخص درهرامری است که قانون اورا ازآن منع نکرده باشد» واین که شخص «تابع اراده نا استوار، نا شناخته، نا مطمئن وخود سرانه دیگری نباشد».
–
اندیشه جان لاک، به طورکلی، ناظربردونظریه مهم سده هفدهم، قدرت مطلق حاکمیت ونیزحق الهی پادشاه، بود واو، درهمه نوشته های خود، با این دونظریه به مخالفت برخاسته است.
در”نخستین رساله درحکومت عرفی” جان لاک، اصول نادرست ومبنای نظری رابرت فیلمر، دررساله “پدرسالار”، افشا و رد شده است.
نظریه ی «هماهنگی منافع فردی وجمعی» که پایه اساسی اقتصاد سیاسی کلاسیک را تشکیل می دهد، درحقیقت علاوه برتوجیه اقتصادی یعنی «ثروت ملل» و«رفاه مادی» ناظربرنتایج سیاسی واجتماعی نیزهست.
تنش های ناگزیر بین اندیشه جدید وارزش های اخلاقی (سنتی) چگونه می تواند منتهی به آرامش وسازگاری شود؟
انسان مدرن یا «انسان اقتصادی» آدام اسمیت، که انگیزه اصلی فعالیت های وی نفع شخصی است، چه منزلتی درنظام ارزش های اخلاقی (سنتی) که اساسا نافی نفع شخصی ومبلغ نوع دوستی است، می تواند داشته باشد؟
تفکیک حکومت ازجامعه مدنی وتحدید آن یکی ازشرایط ضروری تحقق آزادی ها وحقوق فردی است.
حکومت به خودی خود به علت این که آزادی ها را محدود می کند شراست ولی شری است اجتناب ناپذیر، چون نبودن آن وضع بدتری (وضع جنگ) را پدید می آورد.
تعارضی که در آغاز دوران جدید، در نظر وعمل، میان دو ساحت عمومی وخصوصی ظاهر شد، ناچار، نیازمند مبانی نو آیینی بود تا بتواند نسبت ویا بهتر بگوییم، دیالکتیک آن دو ساحت را توضیح دهد.
مفهوم جامعه مدنی درآغازفلسفه های سیاسی واجتماعی درتعارض آن با مفهوم جامعه سیاسی طرح شد. چنان که پیش ازاین گفته شد: موضوع حدود 22 قرن ازتاریخ اندیشه مناسبات سیاسی بود که دولت تبلورآن است.
& Edited by Goftar-Berlin