روزنامه مجلس،شماره107،سه شنبه 20 جمادی الثانی1329،سال چهارم ص1:روح وحقیقت مشروطیت عبارت است ازقوه قضاییه .وقتی میتوان ازقوانین مشروطیت مستفیض شدکه محاکم قضایی منظم باشد،واگردرمملکتی عدلیه نباشد،نمی توان مملکت رامشروطه وآن حکومت راحکومت ملی فرض کرد.روزنامه مجلس،شماره53،پنج شنبه24محرم1329،سال چهارم ص1:عدلیه روح مشروطیت وعلت العلل ایجاد دولت مشروطه وحکومت ملی است…غرض از همه انقلابات واجتماعات وجنگها وخونریزی ها وکشته شدنها وبی خوابی های چندین ساله،درواقع ،عدلیه است.پارلمان،کابینه ،انجمن های ایالتی وولایتی ،وتمام تأسیسات دوره مشروطه به منزله مقدمات شمرده شده،اصل الاصول همان عدلیه است.مهدی قلی هدایت،خاطرات وخطرات ص148:اشکال بزرگ ،شناختن وکلابود،معنی مشروطه راصدی نود نمیدانستند،به حرف‌های رنگین،خصوصا قدری باحرارت،توجهی بود.اکثر،صلاح شخصی رابرصلاح مملکت ترجیح می دادند.بین وکلای اصناف ،اذهان صاف تر واغراض کمتر بود.تجربه معلوم کردآن که بیشتربرخلاف دولت درنطق ها حرارت به خرج میدهد،شب هادرباریان راملاقات کرده است یاظل السلطان را،هر یک به دول اجنبی بیشتر حمله می آوردند،سرسپرده سفارتی هستند.تدبیر این بود که مجلس رادرانظار ازصورت معقولیت بیندازندو مضر به حال مملکت جلوه بدهند.بالاخره ،بگویند،مملکت حاضر نیست ورشته راپاره کنند.حرف حساب،محتاج به التهاب نیست.تاصنیع الدوله رئیس مجلس بود،قسمتی به ملایمت ومدارا می گذشت،بعدها به خشونت کشید.احسان نراقی،درگفتگو بااسماعیل خویی ص205:فاجعه مشروطیت تدوین قانون بود .این پیروی چشم بسته ازمفهوم قانون به معنای غربی آن باعث شدکه یک نهضت صد درصد ملی نتواند مسیرطبیعی خود راطی کند.ملت می بایست به جای انتخابات به چیزی ازسنخ «اجماع امت»روی می آورد.
قسمت اول:
[audio:https://goftar-berlin.de/wp-content/uploads/2012/07/2012-03-17_a.mp3]
قسمت دوم:
[audio:https://goftar-berlin.de/wp-content/uploads/2012/07/2012-03-17_b.mp3]
